گزارشي از همايش ارزشيابي توصيفي آقاي دكتر حسني
بعداز تلاوت قرآن و اجراي سرود جمهوري اسلامي و خيرمقدم سرپرست اداره ناحيه دو اهواز جناب آقاي نوروزي ، مديركل آموزش و پرورش استا خوزستان جناب آقاي فلاحي سخنراني نمودند و بعد سخنراني آقاي دكتر حسني.
سخنراني ايشان درحالي كه بسيار شيوا بود با شوخي و مزاح هم همراه بود به همين دليل همكاران بهتر و بيشتر دل به سخنان ايشان مي دادند. صحبت هاي ايشان در دو قسمت مطرح شد.اول چرايي و چيستي ارزشيابي توصيفي و در قسمت بعد چگونگي آن.
اگر يك معلم اين سه (چ) را(چرايي-چيستي -چگونگي)كاملا درك نمايد خودش مشكلات را مي تواند حل نمايد.
اولين چ(چرايي)چرا نظام ارزشيابي تغيير كرد؟
*به دليل اين كه يادگيرهاي دانش آموزان سطحي شده بود.
*استرس و اضطراب آزمون ها باعث مشكلاتي در بين آنها ميشد.
*رقابت هاي ناسالم در بين آنها رواج پيدا كرده بود.
*برنامه هاي درسي تغيير كرده بودند.
دومين چ(چيستي) ارزشيابي كيفي توصيفي چيست؟
ارزشيابي كيفي توصيفي داراي پنج ويژگي مهم است:
* فرايندي و تكويني
*تغيير نظام بازخورد(حذف نمره)
*تنوع بخشي به ابزارها
*تغيير ساختار كارنامه
*تغيير الگوي تصميم گيري درباره ارتقا تحصيلي و تكرار در پايه ها
در اين قسمت همايش به صورت كارگاه آموزشي درآمد و استاد از همه خواستند كه با توجه به اين پنج ويژگي يك تعريف بنويسند و آن را نگهدارند.
هر 5 ويژگي را تشريح نمودند:
*فرايندي بودن:
مثال۱: براي توليد قورمه سبزي ، يك آشپز بايد فرايند تهيه ي مواد اوليه مانند خريد سبزي مخصوص،گوشت ،لوبياو....آماده كردن مواد مثل چگونگي خرد كردن سبزي و گوشت و...همچنين چگونگي طبخ آن به درستي،انجام دهد تا در نهايت غذا خوشمزه توليد گردد.
مثال۲:ناخدايي كه از بندري به بندر ديگر مي رود بايد فرايند و مسير را به خوبي بداند تا به مقصد برسد
مثال۳:فيلم سنمايي كه بسيار معروف مي شود .فرايند كات و اكشن هاي بسياري را پشت سر گذاشته تاتوانسته موفق شود.
يادگيري يك جريان است و چون جريان است بايد ارزشيابي فرايندي داشته باشد نه مانند قبل ارزشيابي نقطه اي.معلم بايد به جاي برگزاري آزمون در موقعيت هاي خاص،پيوسته يادگيري فراگيران را بررسي نمايد.
*حذف نمره
نمره تصوير خوبي از يادگيري دانش اموز نمي دهد .وقتي شاگردي ۱۶ مي گرفت فقط بيان ميشد كه ۴خطادارد.اما نوع خطا و چگونگي رفع ان معلوم نمي شد.پس نمره به بهبود يادگيري كمكي نميكند.وقتي پزشكي چربي خون يك بيما ررا به عدد به او بازخورد مي دهد نمي تواند بازخورد خوبي باشد .در يادگيرهم به اين شكل است.در بازخورد ابتدا نقاط قوت و بهد ضعف ها و سپس راه كار بيان شود.
*تنوع بخش ابزارها
ابزارها شامل
- آزمون عملكردي
ـ آزمون هاي مداد كاغذي
ـ فهرست وارسي
ـ تكاليف
ـ خودسنجي
ـ همسال سنجي
ـ پوشه ي كار
*تغيير شكل كارنامه(كه همه از آن مطلع هستيم ونمونه ي آن را دراختيار داريم)
*تغيير الگوي تصميم گيري درباره ارتقا تحصيلي و تكرار در پايه ها
فرض كنيد در سالگرد ازدواجتان با همسر خود به بهترين رستوران شهر مي رويد .در آغاز پيش غذا را به روي ميزتان قرار مي دهند.سوپ و سالاد ظاهر خوب و بوي عالي دارد.براي شستن دستتان از سالن خارج مي شويد و ازكنار آشپزخانه رد مي شويد و فرايند توليد سوپ و سالاد را با چشم خود مي بينيد.
اگر فرايند توليد مناسبي رامشاهده نماييد با ميل و رغبت بشتر غذا را مي خوريد و درغير اين صورت از اشتها مي افتيد.پس نتيجه مي گيريم كه آگاهي از فرايند در نتيجه گيري بسيار مهم است.مثال دوم آلبوم عكسي است كه براي فرزند خود تهيه ميكنيم.اين آلبوم مراحل رشد كودك را به خوبي نشان مي دهد.
در سال تحصيلي هم معلم مطالب گوناگوني را از كودك جمع آوري مي كند و درپايان سال با مشاهده ي فرايند يادگيري او قضاوت مي كند كه به پايه بالا تر برود يا نه.اگر هم مشكلاتي دارد با مشورت مدير و والدين مداخله هايا برنامه هايي را متناسب با مشكلشطراحي نموده و اعلام مي كنددر پايان تابستان اگر به اهداف مورد نظر نرسيده باشدشورابا توجه به آيين نامه تكرار پايه راتصميم خود قرار مي دهد.
در اين قسمت استاد خواستند كه با توجه به تعاريفي كه نمودند هركدام از همكارها تعريفي را درمورد ارزشيابي توصيفي بدهد وسرپرست اداره اعلام كردند كه به پنج نفري كه بهترين تعاريف را ارايه دهند ربع سكه ي بهار آزادي اهدا مي نمايد.
در آخر مطالبي را در موردچگونگي اجراي ارزشيابي توصيفي ارائه نمودند و چون همكاران درمورد پوشه كار خيلي مشكل داشتند محور براين مورد چرخيد.
خلاصه مطلب پوشه كار:
**هدف اصلي پوشه كار: مستند كردن يادگيري (مانند مثال آلبوم عكس كه عنوان شد)
**سازمان پوشه كار بر اساس:موضوعات درسي
**محتواي پوشه كار:آزمون هاي مداد كاغذي، تكاليف ، چك ليست هاي فردي(البته عنوان نمودند كه اگر چك ليست به صورت گروهي تهيه شود كار آموزگار راحت تر است.)
**ملاك هاي نگهداري در پوشه كار:
۱ - ضعف و قوت بچه ها را بهتر نشان دهد.
۲ - نشانه تحقق اهداف باشد.
۳ - اهداف را پوشش دهد.
**جنس پوشه كار:چون موضوعي است بايد لايه اي باشدومحتواي هرقسمت را در لايه مخصوص خود قرار دهيد.
**ارزيابي از پوشه كار:براساس اين فرمول ارزيابي كنيد:
فرمول:وضع موجود را با وضع مطلوب مقايسه مي كنيدواين فاصله را در طيف چهارگانه ي(بسيار خوب - خوب - قابل قبول - نيازمند تلاش)
وضع موجود چيست؟ پوشه كاري كه در دست داريد.
وضع مطلوب چيست ؟ اهدافي كه دركتاب راهنماي ارزشيابي توصيفي مخصوص پايه اول (مربوط به دفتر تاليف(آمده است)
اين خلاصه ي همايش بود.اميدوارم مورداستفاده ي دوستان قرار گرفته باشد.
(اعضاي كميته ي همايش : آقايان نوروزي - اسدي - سلطاني - معرف - حيدري - سوسني و خانم ها كياني - ابوالحسني - علاسوند -رضايي راد - دشتي )
دانشجوی کارشناسی ارشد آموزش ابتدايي با 19 سال سابقه كاري در پايه اول ابتدايي،مجري ارزشيابي توصيفي ،سرگروه آموزشی اول ابتدایی ،داور جشنواره های تدریس ، داور جشنواره جابربن حیان ،ناظر علمی ارزشیابی توصیفی در منطقه ،مدرس کتب جدید التالیف اول ، دوم و ششم،مدرس ریاضی ،مدرس علوم،مدرس هنر،مدرس کاروفناوری،آموزگار دبستان رهنمای پسرانه در ناحيه دو اهوازواقع در شهرک نفت ،اميدوارم كه با ارائه ي نظرات سازنده ي خود مرا در ادامه ي اين راه ياري نماييد.